Publikacje

o konferencji o stanie mediów na Uniwersytecie w Poznaniu 3.06.2016 - relacja red. Eli Lachman, KSD

Media, standardy, praca, etyka

Na temat statusu i perspektyw zawodu dziennikarza oraz stowarzyszeń dziennikarskich w Polsce dyskutowali w miniony piątek przedstawiciele mediów i środowiska naukowego. W konferencji zorganizowanej przez pracowników z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza udział wzięli m.in. dziennikarze ze Stowarzyszenia Dziennikarzy RP, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, Stowarzyszenia Prasy Lokalnej i Związku Zawodowego Dziennikarzy.

Podczas panelu omówiono pomysł wprowadzenia licencji dla zawodowych dziennikarzy i znaczenie organizacji dziennikarskich. Zwracano uwagę na różnice w warunkach uprawiania dziennikarstwa w Niemczech, Belgii, Bułgarii i Polsce. Jolanta Hajdasz z Zarządu Głównego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich wyraziła opinię, że sytuację dziennikarzy w Polsce  mogłoby poprawić nadanie naszej profesji  statusu wolnego zawodu, choć z drugiej strony praktyka funkcjonowania polskiego systemu prasowego wskazuje , iż  uzasadniona jest obawa , że  limitowanie warunków dostępu do zawodu dziennikarza np. przez Izbę Dziennikarską mogłoby skutkować ograniczeniem wolności w uprawianiu tego zawodu. Przykładowo, czy mógłby zostać „zawodowym” dziennikarzem ktoś, kto publikuje i ma wiele utworów dziennikarskich w swoim dorobku, ale na nich nie zarabia i ma zupełnie inne źródło dochodów, skoro wg medioznawców warunkiem profesjonalizacji zawodu jest utrzymywanie się z niego - pytała retorycznie Jolanta Hajdasz. Omówiła także przeszkody stojące na drodze do rozwoju stowarzyszeń dziennikarskich. Do najpoważniejszych z nich zaliczyła konieczność świadczenia coraz bardziej profesjonalnych usług, opiniowania  skomplikowanych aktów prawnych i sytuacji np. potrzebnych do współpracy z organizacjami międzynarodowymi  przez stowarzyszenia oparte na pracy społecznej swoich członków, którzy z natury rzeczy nie zawsze są w stanie pracować tak szybko i profesjonalnie, jak wymagałaby tego dana sytuacja. Szczególnie po wejściu Polski do Unii Europejskiej widać bardzo wyraźnie, że brakuje w naszym systemie prawnym reprezentacji środowiska dziennikarskiego . W naturalny sposób rolę tę pełni obecnie Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, największa organizacja dziennikarska w Polsce, ale z pewnością jest to rozwiązanie niedoskonale – twierdzi Jolanta Hajdasz.

 Elżbieta Lachman reprezentująca na konferencji Annę Pietraszek z Zarządu Stowarzyszenia Dziennikarzy Katolickich zwróciła uwagę na zmarnowane dla rozwoju polskich mediów 50-lecie powojenne. Okresu tego nie da się w żaden sposób nadrobić za równo w zakresie biznesowym jak standardów pracy w środkach masowego przekazu. Nie ma de facto możliwości wypracowania i osiągnięcia zasad podobnych do tych panujących w krajach Europy Zachodniej. Brak poważnego programu promocji czytelnictwa na szeroką skalę już w latach 90-tych oraz proces tematyzacji mediów to tylko niektóre przyczyny fatalnej sprzedaży pracy codziennej, która na dodatek jest już niemal w całości w rękach zamożnych, niemieckich koncernów. Lachman podkreśliła też, że niespotykany nigdzie w takiej skali jak w Polsce spadek zainteresowania codzienną prasą drukowaną jej wydaniami cyfrowymi spowodował, że nie ma dzisiaj praktycznie żadnej możliwości poinformowania nawet 20-30 procent mieszkańców dowolnego miasta o jakimkolwiek ważnym społecznie temacie.  Przykładowo w ciągu minionych 25 lat sprzedaż egzemplarzowa „Głosu Wielkopolskiego” spadła o ponad 60 proc. Marzeniem jest odnoszenie się współczesnych żurnalistów do prawdy arystotelesowskiej, a nie utylitarnej.  Piotr Górski ze Związku Zawodowego Dziennikarzy poinformował o podpisanej przez przedstawicieli wielu środowisk dziennikarskich Karcie Etycznej, do której jednak nikt nie chce się stosować. „Regulacje, normy i standardy mają sens tylko wtedy, gdy są akceptowane, szanowane i realizowane w codziennej pracy. Tymczasem takiej praktyki nie zauważmy.” – powiedział.

Dyskusja na temat kondycji środków masowego przekazu będzie kontynuowana. Media to olbrzymie zadanie nie tylko dla wydawców i dziennikarzy, ale i dla rządu, który odpowiada za właściwe regulacje w tym obszarze. Będziemy się jej bacznie przyglądać.  (red.)

/red. Elżbieta Lachman, KSD/13382091 597274547105483_1881444387_n13390755 597274590438812_1611144776_n

na fot.: prezydium konferencji oraz - reprezentantki SDP, red. Jolanta Hajdasz [z prawej] i KSD, red. Elżbieta Lachman [z lewej]