Noc poprzedzająca 1 listopada czyli uroczystość Wszystkich Świętych w kulturze Zachodu mija pod znakiem Halloween. Mimo bardzo mocno zakorzenionego, w polskim narodzie, wspomnienia naszych zmarłych zwyczaj ten staje się coraz bardziej popularny i u nas. Dowiadujemy się o nim z mediów, dzieci uczą się o nim w szkole. Jednak czy dowiadujemy się czym właściwie jest ten zwyczaj czy tylko to jak się przebrać bądź jak zrobić maskę z dyni?

Halloween ogarnia niemal całe Stany Zjednoczone, Kanadę oraz kraje w Europie Zachodniej. Przebrane za duchy, czarownice, wampiry dzieci pukają do drzwi kolejnych domów i pytają właścicieli „Trick Or Treat?” („Psikus czy poczęstunek?”). Dzieci, do tej nocy, przygotowują się przez dłuższy czas. Odrabiają prace domowe związane ze „świętem”, kompletują strój (na tzw. Halloween Partys najmłodsi bawią się ubrani w krwawe stroje), dekorują dom by wyglądał jak twierdza wampirów a ogródek jak cmentarz. Starsi tej nocy bawią się, również w przebraniach, na licznych imprezach. Nie rzadko towarzyszą temu „Scary Farm” (straszne farmy). Jest to duża przestrzeń zaaranżowana niczym na plan filmu grozy. Gadżetem w takiej scenografii jest np. trumna.

Początki odnajdujemy w kulturze Celtów

Źródła Halloween odnajdujemy w modnej wśród okultystów kulturze Celtów. 1 listopada witali oni Nowy Rok. Celtyccy kapłani w tym czasie, w szczególny sposób, czcili boga śmierci Samhain. Wierzono, że tego dnia po wsiach wędrują złe duchy dokuczając ludziom. Równocześnie bóg śmierci- wierzono- wywołuje złe duchy zmarłych, którzy odeszli w ostatnim roku. Prześladowanie, przez złe duchy, nie było dla Celtów niczym zabawnym. Kapłani nakazywali rozpalanie wielkich ognisk. Palono w nich resztki plonów, zwierzęta, a nawet ludzi. Wokół stosu odbywał się taniec. Celtowie w stanie transu tańczyli tzw. taniec śmierci zapraszają i jednocześnie wypuszczając duchy ciemności.

Według dawnych wierzeń Halloween to czas kiedy granica między światem żywych a umarłych jest najcięższa. Kontakt z umarłymi najłatwiejszy. Całość – wierzono - kontrolował sam Samhain. Celtowie zamieszkiwali obszar dzisiejszej Anglii, Irlandii, Walii, Szkocji i płn. Francji.

"Niewinne święto"

Obecnie „święto” to zdaje się wygląda niewinnie. Wyraża się tylko w przebraniach dzieci za wampiry, duchy, diabły. Jednak tu zaczyna się niebezpieczeństwo. W kulturze chrześcijańskiej wszystkie te postacie związane są z szatanem. Obcowanie z tymi tematami- nawet na poziomie zabawy- może prowadzić człowieka na niebezpieczną i realistycznie pojętą rzeczywistość duchową. Obchodząc Halloween osoby skupiają się na powracających zmarłych. Jednak nikt się za nich nie modli jest za to zabawa i zaklinanie.

W Stanach Zjednoczonych Halloween odnotowują kalendarze! Optymistycznym jest to, że wiele rodzin chrześcijańskich na Zachodzie nie daje się porwać w wir mody na kultywowanie tego obrzędu. Wiedzą, że samo tłumaczenie swoim dzieciom czym ono jest, nie dekorowanie domów oraz nie częstowanie cukierkami osób pukających do drzwi nie wystarczy. Rodzice ci wymyślili alternatywę: All Saints Party. Dzieci bawią się przebierani się za świętych, anioły, postacie z Biblii. Tego typu zabawy odbywają się w wielu katolickich parafiach jak również zwyczaj ten zaczęły przejmować wspólnoty ewangelickie.

Warty zauważenia jest również pomysł z jakim wyszedł Paryż - „Holy wins” - „Święty zwycięży”. Jest to czuwanie modlitewne dla młodzieży. Osoby te spędzają wieczór poza domem modląc się, śpiewając, tańcząc, uczestnicząc w koncercie przed kościołem Saint Sulpice. Ta forma spędzenia ostatniego wieczoru października jest coraz popularniejsza min. z tego względu, że modnym jest we Francji być kontra.

W Polsce mamy Wszystkich Świętych, Dzień Zaduszny. Warto także pamiętać, że wieczorem, 1 listopada, w wielu naszych miastach odbywa się Litania Miast. Wspólne wspomnienie tych co odeszli. Tych, których Kościół wyniósł do chwały ołtarzy. Dzięki transmisji telewizyjnej może w niej uczestniczyć cała Polska.

Czy przed wycięciem z dyni maski i włożeniem do niej świeczki nie warto dowiedzieć się czym naprawdę jest Halloween? Jak również przypomnieć sobie co nam oferuje nasza narodowa kultura.

Agata Bruchwald (OW KSD)

fot: http://pl.wikipedia.org/wiki/Halloween